Onderzoekers AMC ontdekken eiwit dat hiv-besmetting kan tegenhouden

Een onderzoeksgroep van het AMC, die wordt geleid door Theo Geijtenbeek, lid van de adviesraad van SHM, heeft een eiwit ontdekt dat hiv-besmetting kan tegenhouden. Op termijn kan dit leiden tot een nieuwe aanpak van hiv. Ze deden onderzoek in cellen die als eerste in aanraking komen met hiv, bij zowel hetero- als homoseksueel contact. Het is bekend dat deze Langerhanscellen (een type huidcel) verhinderen dat het virus het lichaam binnendringt, maar hoe deze cellen dat doen, was nog niet bekend.

Het AMC-onderzoek heeft geleid naar de ontdekking van een bepaald eiwit in deze cellen dat hiv als het ware door de biologische versnipperaar haalt. De vondst is dermate opzienbarend dat de vinding is gepubliceerd in het topblad Nature. Het mechanisme kan verklaren waarom sommige mensen meer of juist minder vatbaar zijn voor hiv: door genetische verschillen in mensen is het eiwit niet altijd in staat het virus te vernietigen. 

Het proces waarmee de cel hiv versnippert, heet autofagie, juist het onderwerp van de Nobelprijs voor Geneeskunde dit jaar. Dit proces ruimt onnodige celonderdelen op, de AMC-onderzoekers laten nu zien dat het autofagie-proces ook effectief is tegen hiv. 

Volgens onderzoekers dr Carla Ribeiro en prof. Theo Geijtenbeek is dit een puur wetenschappelijke doorbraak, die op den duur kan leiden tot een behandeling waardoor ook andere cellen hiv kunnen vernietigen. Het eiwit zit namelijk in alle cellen van het lichaam, maar alleen in de Langerhanscellen is het effectief tegen hiv. De onderzoekers beschrijven in het artikel dat ze al in staat zijn om dit proces in andere cellen aan te zetten waardoor deze niet meer vatbaar zijn voor hiv. 

De onderzoekers stellen dat meer onderzoek nodig is om dergelijke therapieën te ontwikkelen. De nieuwe kennis kan niet alleen preventief worden ingezet maar ook om hiv te vernietigen als het lichaam eenmaal besmet is. 

Het artikel is online beschikbaar via deze link.