Meeting report IAS 2017
De 9th International AIDS Society (IAS) Conference on HIV Science, IAS 2017, vond plaats in Parijs van 23 tot 26 juli 2017. De conferentie, die ongeveer 6.000 deelnemers trok, had een vol programma waarbij hiv-onderzoekers van over de hele wereld samenkwamen om hun laatste bevindingen en ideeën te delen.
Stichting HIV Monitoring (SHM) heeft op het gebied van data en kennis bijgedragen aan verschillende projecten die zijn gepresenteerd op IAS 2017. Een van onze onderzoekers, Ard van Sighem, heeft tijdens de sessie “Hitting the first 90 target: Lessons from population-based surveys” werk gepresenteerd waarbij hij gebruik heeft gemaakt van een tool die is ontwikkeld namens de European Centre for Disease Prevention & Control (ECDC) om het aantal hiv-infecties te schatten. In samenwerking met onderzoekers van de ECDC HIV/AIDS Surveillance and Dublin Declaration Networks, heeft Ard de tool en data van de 31 EU/EEA-landen ingezet om het aantal niet-gediagnosticeerde hiv-infecties per Europese subregio (volgens de definitie van de Verenigde Naties) in te schatten. De resultaten lieten zien dat er ongeveer 120.000 mensen in Europa met hiv leven die nog niet gediagnosticeerd zijn. Het merendeel van deze groep leeft in het zuiden en westen van Europa. Daarnaast is, hoewel de mediane tijd tot diagnose het laagste is in Noord-Europa, het aantal nieuwe infecties per 100.000 inwoners in deze regio wel het hoogste.
Ard presenteerde hiernaast ook een poster op IAS 2017: “From HIV infection to HIV suppression: improvements in the time to reach successive stages in the HIV care continuum in the Netherlands”. Voor deze studie heeft Ard samen met onderzoekers van SHM, het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), het Isala ziekenhuis in Zwolle en het OLVG ziekenhuis in Amsterdam gebruikgemaakt van de data uit het ATHENA-cohort van SHM. In de studie zagen zij dat de tijd tussen het oplopen van een hiv-infectie en het bereiken van virale onderdrukking in Nederland is gedaald, maar nog steeds wordt gedomineerd door de duur van de niet-gediagnosticeerde hiv-infectie. Deze tijd kan verder verkort worden door het eerder stellen van diagnoses.
Een derde studie waar Ard aan heeft meegewerkt en waar SHM-data bij is betrokken, werd gepresenteerd op de poster “International trends in new HIV diagnoses among men who have sex with men in North America, Western Europe and Australia 2000-2014”. De poster liet zien dat, ondanks verschillende trends in nieuwe hiv-diagnoses in hogeinkomenslanden, er een stabiele of neergaande trend werd gezien in de helft van de landen. Desondanks was er in alle landen een stijgende trend te zien onder het proportie nieuwe hiv-diagnoses onder jonge mannen die seks hebben met mannen (MSM).
Een andere onderzoeker van SHM, Sonia Boender, presenteerde een poster op IAS 2017 genaamd “Initiation of cART: a nationwide overview of variation between HIV treatment centres in the Netherlands”. De poster is gebaseerd op werk dat is gedaan in samenwerking met Colette Smit (SHM). Deze studie bekijkt de variatie in het moment van starten met combinatie antiretroviraletherapie (cART) tussen de 26 hiv-behandelcentra in Nederland. De data van het ATHENA-cohort van SHM over de jaren 2012-2015 lieten zien dat het proportie personen dat start met cART binnen 6 maanden in deze periode is toegenomen. De kans dat personen die in zorg zijn in een klein behandelcentrum binnen 6 maanden starten met cART is echter kleiner dan wanneer ze in zorg zijn in een groot centrum.
Tijdens een sessie over comorbiditeiten deelde Maartje Dijkstra (GGD Amsterdam) haar bevindingen van werk met data van de AGEhIV studie, waar SHM aan bijdraagt. Maartje meldde dat in MSM ≥ 45 jaar, hiv-1 onafhankelijk geassocieerd wordt met een verlaagde erectiele functie. Daarnaast blijkt ook blootstelling aan lopinavir een onafhankelijke risicofactor te zijn voor een verlaagde erectiele functie.
Daarnaast waren er twee presentaties op IAS 2017 van het H-TEAM (HIV Transmissie Eliminatie Amsterdam), waarvan SHM een van de partnerorganisaties is. Prof. Maria Prins (GGD Amsterdam/AMC) gaf tijdens de sessie van het Fast Track Cities Initiative een presentatie genaamd “Closing the gaps: lessons learned in Amsterdam’s success in reaching 90-90-90”. Prof. Prins vertelde over de Amsterdamse aanpak in het reduceren van het aantal nieuwe hiv-infecties in de stad door een combinatie van verschillende inspanningen, waaronder een PrEP implementatiestudie voor MSM en transgenders, en verschillende campagnes om de bewustwording te vergroten en eerdere diagnoses te bereiken onder de belangrijkste groepen. Ze eindigde haar presentatie met het highlighten van een aantal lessen die ze hebben geleerd met het H-TEAM, waaronder het belang van de samenwerking met alle stakeholders zoals politieke leiders en de gemeenschap.
De tweede presentatie van het H-TEAM werd gegeven door Hanne Zimmerman (GGD Amsterdam), die inzicht wilde krijgen in waarom MSM kiezen voor dagelijkse of event-gebaseerde inname van PrEP, en waarom ze vervolgens kiezen om te wisselen of te stoppen met PrEP. In haar presentatie “Pre-exposure prophylaxis (PrEP) among men who have sex with men in the Netherlands: motives to choose for, switch to, or stop with daily or event-driven PrEP” liet Hanne zien dat onder de PrEP-gebruikers in de AmPrEP-studie van het H-TEAM de redenen voor het wisselen van het innamemoment of het stoppen met het gebruik van PrEP erg verschilden en gebaseerd waren op issues zoals innameverwachting en -ervaringen, en de verwachte en ervaren psychische of seksuele impact. Ze concludeerde dat haar bevindingen het belang onderstrepen van het aanbieden van een keuze die past bij het veranderende persoonlijke risico en het aanbieden van manieren om therapietrouw te bevorderen onder PrEP-gebruikers.
Verder waren er een aantal mondelinge en posterpresentaties over werk van andere samenwerkingen waar SHM bij betrokken is, zoals D:A:D, COBRA en RDI, die onderwerpen behandelen zoals cardiovasculaire ziekten en chronische nierziekte, veroudering, en het gebruik van kunstmatige intelligentie om de reactie op de behandeling te voorspellen.
Klik hier voor een overzicht van alle IAS-presentaties waar SHM bij betrokken is.